Sarsabil – salomatlik uchun shifobaxsh sabzavot
Sarsabil – salomatlik uchun shifobaxsh sabzavot
Sarsabil yoki asparagusni ko'pchilik o'zining noodatiy ko'rinishi va mazasi bilan taniydi. Ushbu o'simlik qadim zamonlardan buyon nafaqat oziq-ovqat, balki dorivor maqsadlarda ham keng qo'llanib kelinmoqda. Asparagusning qanday foydali xususiyatlarga va kimlarga mumkin emasligini u haqidagi ma'lumotlardan bilib olasiz.
Sarsabilning ozuqaviy qiymati va kimyoviy tarkibi
Jadvalda 100 gramm yeyiladigan qismdagi oziqaviy moddalar (kaloriya, oqsillar, yog'lar, uglevodlar, vitaminlar va minerallar) miqdori ko'rsatilgan.
Kaloriyasi 21 kkal 1.39%
Oqsil 1.9 g 2.09 %
Yog` 0.1 g 0.15 %
Uglevod 3.1 g 2.25 %
Ozuqaviy tolalar 1.5 g 7.5 %
Suv 92.7 g 3.44%
Makro va mikroelementlar
Vitamin A, RE 83 mkg
Beta-karotin 0.5 mg
Vitamin B1, tiamin 0.1 mg
Vitamin B2, riboflavin 0.1 mg
Vitamin B4, xolin 16 mg
Vitamin B5, pantoten kislotasi 0.274 mg
Vitamin B6, piridoksin 0.091 mg
Vitamin B9, folatlar 52 mkg
Vitamin C, askorbin kislotasi 20 mg
Vitamin E, alfa-tokoferol 2 mg
Vitamin K, filloxinon 41.6 mkg
Vitamin PP, NE 1.4 mg
Niasin 1 mg
Kaliy ,K 196 mg
Kalsiy, Ca 21 mg
Kremniy ,Si 98 mg
Magniy, Mg 20 mg
Natriy ,Na 2 mg
Oltingugurt, S 22 mg
Fosfor ,P 62 mg
Xlor, Cl 160 mg
Alyuminiy, Al 80.6 mkg
Bor, B 19.1 mkg
Vanadiy, V 2.6 mkg
Temir, Fe 0.9 mg
Yod, I 15 mkg
Kobalt, Co 1.7 mkg
Litiy, Li 0.4 mkg
Marganes, Mn 0.158 mg
Mis, Cu 189 mkg
Molibden, Mo 0.7 mkg
Nikel, Ni 0.5 mkg
Rubidiy, Rb 28.5 mkg
Selen, Se 2.3 mkg
Stronsiy, Sr 12.9 mkg
Ftor, F 110 mkg
Xrom ,Cr 0.3 mkg
Rux, Zn 0.54 mg
O'zlashtiriladigan uglevodlar
Kraxmal va dekstrinlar 0.9 g
Mono- va disaxaridlar (shakarlar) 2.2 g
Yog'li kislotalar
Omega-3 yog'li kislotalar 0.01 g
Omega-6 yog'li kislotalar 0.04 g
To'yingan yog'li kislotalar 0.04 g
Sarsabilning foydali xususiyatlari:
● Asparagus C vitamini, K vitamini, A vitamini va E vitaminiga boy. Bu vitaminlar organizmni infeksiyalarga qarshi kurashishda yordam berib, suyaklar, teri va ko'zlar sog'lig'ini saqlashda katta rol o'ynaydi. Shuningdek, asparagus foliy kislotasi va kaliyga boy bo'lib, ular yurak sog'lig'ini mustahkamlaydi.
● Antioksidantlarga boy Asparagus hujayralarni erkin radikallardan himoya qiladi. Bu moddalar qarish jarayonini sekinlashtirishga va surunkali kasalliklar xavfini kamaytirishga yordam beradi.
● Oshqozon-ichak salomatligi uchun foydali Asparagus tarkibida inulin deb ataluvchi prebiotik tolasi mavjud bo‘lib, bu ichak mikroflorasini yaxshilaydi. Inulin foydali bakteriyalarning ko‘payishini rag‘batlantirib, ovqat hazm qilishni osonlashtiradi va diskomfort hissini kamaytiradi.
● Past kaloriyali, ammo to'yimli Asparagus juda past kaloriyaga ega, shu bilan birga uning to'yimliligi yuqori. Bu uni ozishga yordam beruvchi ideal mahsulotga aylantiradi.
● Asparagus tabiiy diuretik xususiyatlarga ega. Bu organizmdan ortiqcha suvni chiqarishga va buyraklar faoliyatini yaxshilashga yordam beradi. Shu sababli, shishlar va siydik yo'llari infeksiyalari kabi muammolarga qarshi samarali kurash vositasi bo'lishi mumkin.
● Sarsabil tarkibidagi B vitaminlari depressiyaga qarshi kurashishda eng yaxshi yordamchi bo'ladi.
Sarsabilning zararlari
Agar siz qonni suyultiruvchi dorilar qabul qilsangiz, unda asparagusni kamroq iste'mol qilganingiz ma'qul. Bundan tashqari, sarsabil 3 yoshdan kichik bolalarga mumkin emas. Oshqozon yara kasalliklari, kolit, xolesistit va pankreatit kasalliklari bor insonlar ham Asparagus iste'molini cheklashlari zarur.
Sarsabilni qanday iste'mol qilish kerak?
Asparagusni turli usullarda pishirish mumkin. Uni qaynatish, dimlash, grill qilish yoki salatlarga qo‘shib tanovul qilish mumkin. Sarsabilning eng yaxshi ta’mi unga minimal ishlov berilganida ochiladi, ya’ni uni o‘ta uzoq qaynatish yoki pishirishning keragi yo‘q. Zaytun yog‘i, sarimsoq va limon sharbati bilan birga tayyorlangan asparagus nafaqat sog‘lom, balki mazali taom hisoblanadi.
Asparagus – salomatlik uchun haqiqiy boylik. Undagi foydali vitaminlar, minerallar va antioksidantlar sizning immunitetingizni mustahkamlaydi, oshqozon-ichak tizimingizni qo‘llab-quvvatlaydi va umumiy sog‘lom turmush tarzini ta’minlaydi. Ratsioningizga asparagusni qo‘shing va organizmingizni to‘liq foydali moddalar bilan boyiting.